Welke meren worden het meest beïnvloed door klimaatverandering?

In sommige meren, zoals Mar Chiquita in Argentinië of de Dode Zee op de grens van Jordanië en Israël, komt dat door slecht waterbeheer en consumptie, zoals water dat gebruikt wordt voor landbouw. Maar op veel andere plekken speelt klimaatverandering een rol. Zo zijn er een aantal grote meren in Noorwegen waar het waterpeil terugloopt. In Zwitserland heeft het Meer van Genève minder water door opwarming, net als de Obersee in Duitsland en Lough Neagh in Noord-Ierland. Laatstgenoemde zou zelfs tegen 2050 helemaal opgedroogd kunnen zijn. Het Titicacameer in Bolivia en Peru, het hoogste meer ter wereld, was in februari van dit jaar hierdoor ruim een halve meter minder diep dan vijf maanden daarvoor. En ook het Great Salt Lake, bij het Amerikaanse Salt Lake City, droogt mede om die reden in rap tempo op.

Gevolgen voor flora en fauna Het sneeuwseizoen wordt korter en de winters warmer. De hoeveelheid sneeuw en ijs op land, meren en zeeën neemt af. De opmerkelijk sterke opwarming in Arctische gebieden is onder meer te wijten aan het effect van de verdwijnende sneeuw op de temperatuur. Sneeuw kan niet warmer worden dan het vriespunt. De koude witte sneeuwlaag weerkaatst het grootste deel van het zonlicht en neemt maar weinig warmte op. Sneeuw werkt dus verkoelend. Wanneer de hoeveelheid sneeuw, gletsjers en ijs in omvang afnemen, verkleint dit het witte verkoelende oppervlak. Er ontstaan grote, donkere oppervlakken. Deze nemen veel meer zonnewarmte op en warmen daardoor sneller op. Door die sterkere opwarming smelt het overgebleven ijs nog sneller en zo versterkt dat proces zich steeds opnieuw. Deze versnelling van de opwarming van de Noordpool is de komende decennia merkbaar. Juist dit deel van de wereld is uiterst kwetsbaar en gevoelig voor deze veranderingen. De gevolgen zijn ook merkbaar voor de rest van de wereld. Smeltwater dat vanaf de Groenlandse ijskap via de rivieren wordt afgevoerd, vloeit naar de oceaan. Dit zal een meetbaar effect hebben op de zeespiegel in Nederland. Invloed op neerslag Recent onderzoek toont aan dat de zeeijsafname ook grote invloed heeft op de neerslag in het Arctische gebied. Er treedt veel meer verdamping op vanuit de open oceaan. Hierdoor neemt de neerslag in het noordpoolgebied met 60 procent toe. Als de sneeuw op gletsjers en ijskappen valt en daar de afsmelting tegengaat, heeft dit gevolgen voor het zeeniveau. Verder zijn de (seizoensafhankelijke) toenames in neerslag van belang voor de lokale flora en fauna. De verzoeting van de Arctische Oceaan, het gevolg van de extra neerslag, heeft een dempende werking op mondiale oceaanstromingen. Dit beïnvloedt ook het klimaat buiten de Arctic.