Welke functies heeft openbare kunst?

Kunst in de openbare ruimte heeft een enorm publieksbereik. Kunstloc Brabant vindt het belangrijk kunst en samenleving te verbinden om zo de fysieke én sociale leefomgeving te verbeteren. Kunstwerken in de openbare ruimte die van artistiek, historisch, ruimtelijk of maatschappelijk belang zijn.

Bouwbeeldhouwwerken, herdenkingsmonumenten, monumentale kunst, vrijstaande sculpturen, omgevingskunst en Land Art; allemaal kunst in de openbare ruimte dat een belangrijk deel van ons cultureel erfgoed vormt. Het toegankelijke en openbare karakter maakt deze kunstwerken ook kwetsbaar. Allerlei factoren hebben invloed op deze objecten en kunnen ongewenste veranderingen en schade veroorzaken. Een kunstwerk kan daardoor haar betekenis verliezen. Wat kun je zelf doen met kunstwerken buiten? Je bent wandelaar of passant Wil je meer weten over de kunstwerken bij jou in de buurt? Veel gemeenten hebben hun kunst in kaart gebracht en kunstroutes gepubliceerd.

Kunst in de openbare ruimte en monumentale kunst vormen een belangrijk deel van ons cultureel erfgoed. Kunst in de openbare ruimte bevindt zich meestal buiten. Dat maakt het gevoelig voor weersomstandigheden, begroeiing, dieren en menselijk handelen. Kunst in de openbare ruimte en monumentale kunst vormen een belangrijk deel van ons cultureel erfgoed. Het gaat zowel om waardering als om verbetering van beheer en behoud van dit erfgoed. De focus ligt op: Het is kwetsbaar erfgoed. Deze factoren kunnen leiden tot verlies van betekenis, waardering en beleving van deze vorm van kunst. Dat maakt het goed zichtbaar, maar ook kwetsbaar. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zet zich in voor deze kunstwerken in de openbare ruimte. Deze kunst bevindt zich in onze directe leefomgeving: in parken, op pleinen, op straat en ook op, aan of in gebouwen. Het kan zowel oud als modern zijn. Kunst in de openbare ruimte en monumentale kunst vormen een belangrijk deel van ons cultureel erfgoed. Dit soort kunstwerken is vaak in opdracht gemaakt voor een specifieke plek en heeft een relatie met een gebouw of omgeving. Kunst in de openbare ruimte bevindt zich meestal buiten. Denk aan beeldhouwwerken, omgevingskunst, land-art, installaties en wandkunst zoals muurschilderingen, mozaïeken, reliëfs en sgraffito’s. Kunst in de openbare ruimte en monumentale kunst vormen een belangrijk deel van ons cultureel erfgoed. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zet zich in voor deze kunstwerken in de openbare ruimte. Dat maakt het goed zichtbaar, maar ook kwetsbaar. Kunst in de openbare ruimte en monumentale kunst vormen een belangrijk deel van ons cultureel erfgoed.

Kunst in de openbare ruimte speelt een belangrijke rol in de verrijking van de stedelijke en landelijke omgevingen. Deze kunstvorm kan verschillende doelen dienen, afhankelijk van de intentie van de kunstenaar en de context waarin het wordt geplaatst. Enkele functies van kunst in de openbare ruimte: Toegankelijkheid: In tegenstelling tot kunst in musea of galerieën, is kunst in de openbare ruimte toegankelijk voor iedereen. Dit maakt het een democratische vorm van kunst, waarbij geen toegangsprijs of kennis van kunst nodig is om ervan te genieten. Interactie met de omgeving: Kunstwerken in de openbare ruimte zijn vaak ontworpen om in dialoog te gaan met hun omgeving. Dit kan de natuurlijke omgeving zijn, zoals parken en waterwegen, of stedelijke elementen zoals gebouwen en straten. Sociale en culturele boodschappen: Veel openbare kunstwerken dragen een sociale of culturele boodschap uit. Ze kunnen bedoeld zijn om bewustzijn te creëren over bepaalde onderwerpen, of om de culturele identiteit van een gemeenschap te weerspiegelen of te versterken. Vormen van kunst: Kunst in de openbare ruimte kan vele vormen aannemen, waaronder standbeelden, muurschilderingen, sculpturen, en zelfs tijdelijke installaties. Deze diversiteit zorgt voor een rijke en gevarieerde kunstervaring. Interactie met het publiek: Openbare kunstwerken kunnen interactief zijn, waarbij toeschouwers worden uitgenodigd om deel te nemen aan het kunstwerk, het aan te raken, erdoorheen te lopen, of er op andere manieren mee te interageren. Verfraaiing en verlevendiging:Kunst in de openbare ruimte kan bijdragen aan de esthetische verfraaiing van een gebied, waardoor saaie of verwaarloosde ruimtes worden omgevormd tot levendige en aantrekkelijke plekken. Economische impact:Goed geplaatste en populaire kunstwerken kunnen de lokale economie stimuleren door toerisme en lokale bedrijven aan te trekken. Kunst in de openbare ruimte is dus niet alleen een vorm van esthetische expressie, maar ook een middel voor sociale interactie, culturele expressie en economische verrijking. Het biedt mensen de mogelijkheid om kunst te ervaren in hun dagelijkse leven, buiten de traditionele kunstinstellingen.

Kunst kan de wijk opfleuren, bijdragen aan een fijne speelplek of een boodschap uitdragen. Het kan een plek zijn om bij stil te staan of te herdenken. Ga na welke functie de kunst bij jullie in de buurt heeft. Soms zijn het beelden, soms een reliëf of glas-in-loodraam, soms is het kunstwerk een onderdeel van een speeltoestel. Ook zie je graffiti-art op flats en andere plekken. Er staan veel kunstwerken op rotondes, in parken en bij overheidsgebouwen. Waarom zouden ze juist op die plekken staan?

Openbare kunst heeft verschillende functies, zoals het bijzonder maken van de stad voor inwoners en bezoekers. Kunst maakt de stad aantrekkelijker en geeft haar een unieke identiteit. In Utrecht wordt bijvoorbeeld 1,5% van de bouwsom van openbare gebouwen gereserveerd voor kunst, wat resulteert in unieke en bijzondere kunstwerken die speciaal voor dat gebouw en de gebruikers ervan zijn ontworpen. Deze kunstwerken zorgen voor een verbinding tussen de kunst en de mensen die in het gebouw komen. Verder heeft kunst, vooral bij scholen, een bijzondere meerwaarde. De kunst in en bij scholen prikkelt de fantasie van de kinderen en daagt hen uit om te spelen. Ook draagt openbare kunst bij aan het maken van een indrukwekkende en veelzijdige openbare kunstcollectie. Zoals vermeld in de uitvoeringsnota Kunst in de openbare ruimte 2021-2030, moeten nieuwe kunstopdrachten bijdragen aan zoveel mogelijk verschillende soorten kunstwerken, die goed zijn verspreid over de hele stad en interessant zijn voor veel verschillende mensen.