:

Hoe oud is het planetarium in Franeker?

Loek Cicilia
Loek Cicilia
2025-08-09 09:14:03
Count answers : 19
0
Tussen 1774 en 1781 bouwde de Friese wolkammer Eise Eisinga het planetarium in zijn eigen huis. Het mechanische model van ons zonnestelsel was bevestigd aan het plafond van de woonkamer. Eisinga’s berekeningen waren zo nauwkeurig dat ze tot op de dag van vandaag nog steeds kloppen. Willem I, Prins van Oranje en de eerste Koning der Nederlanden, was zo onder de indruk van de constructie dat hij het huis kocht en er een koninklijk planetarium van maakte. Volgens de overlevering bouwde Eisinga het planetarium om een onheilsvoorspelling door de Friese dominee Eelco Alta te ontkrachten. Met zijn planetarium wilde Eisinga het volk laten zien hoe het zonnestelsel in elkaar zat, zodat mensen zelf konden zien dat er geen reden was tot paniek.
Bente Özer
Bente Özer
2025-08-09 09:11:03
Count answers : 22
0
Het Eise Eisinga Planetarium is het oudste nog werkende planetarium ter wereld en een populaire trekpleister voor toeristen. Precies 250 jaar geleden was een hele fraaie planeetsamenstand te zien. Het was de breed gedeelde vrees voor het vergaan van de wereld die de Friese amateurastronoom Eise Eisinga het laatste "duwtje" gaf om zijn wereldberoemde planetarium te bouwen. Vorig jaar is het door Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. Zeven jaar later was hij klaar en opende hij het planetarium voor het publiek. Iedereen mag vast in de agenda zetten dat over zeven jaar, in 2031, we groots vieren dat het planetarium 250 jaar lang echt open is.
Ties van der Horst
Ties van der Horst
2025-08-09 05:57:40
Count answers : 18
0
In mei is het 250 jaar geleden dat Eise Eisinga begon aan de bouw van zijn inmiddels wereldberoemde planetarium, dat sinds vorig jaar is bijgeschreven op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Het Eise Eisinga Planetarium in Franeker is in 2023 UNESCO werelderfgoed geworden. Planeten aan het plafond vertelt het verhaal van Eise Eisinga – een Friese wolfabrikant die tussen 1774 en 1781 een groot bewegend model van ons zonnestelsel bouwde aan het plafond van de woon- en slaapkamer van zijn huis in de stad Franeker.
Kai Mulder
Kai Mulder
2025-08-09 04:35:28
Count answers : 28
0
Tussen 1774 en 1781 bouwde de Friese wolkammer Eise Eisinga het planetarium in zijn eigen huis. Het mechanische model van ons zonnestelsel was bevestigd aan het plafond van de woonkamer. Met een indrukwekkend systeem van wieltjes en gewichten wist hij de beweging van de hemellichamen na te bootsen, inclusief de zon, de maan en alle toen bekende planeten. Willem I, Prins van Oranje en de eerste Koning der Nederlanden, was zo onder de indruk van de constructie dat hij het huis kocht en er een koninklijk planetarium van maakte. Daarmee werd het toegankelijk voor het publiek. Volgens de overlevering bouwde Eisinga het planetarium om een onheilsvoorspelling door de Friese dominee Eelco Alta te ontkrachten. Met zijn planetarium wilde Eisinga het volk laten zien hoe het zonnestelsel in elkaar zat, zodat mensen zelf konden zien dat er geen reden was tot paniek.