Wat kost de Heksenwaag oudewater?
De Museumkaart is beschikbaar in Oudewater. Deze kaarten en passen zijn beschikbaar in Oudewater: M Lees meer
Hoe werkte de Heksenwaag?
Owen Jacobs
2025-10-30 07:32:29
Count answers
: 26
Eeuwen geleden werden mensen die beschuldigd werden van hekserij op een bedrieglijke manier gewogen en te licht bevonden.
Ze laten zich wegen op de weegschaal uit 1482 en ontvangen een “Certificaet van Weginghe”.
Oudewater stond bekend om een eerlijk weegproces en zuivere gewichten.
Daarom ontving Oudewater, als enige plaats in Europa, van Keizer Karel V het privilege om uit zijn naam certificaten uit te schrijven.
Vanwege dit bijzondere recht werd niemand er ooit tot heks veroordeeld.
Kiki van Leuven
2025-10-22 12:47:35
Count answers
: 29
Om te bepalen of iemand een heks was, werd er onder meer gebruik gemaakt van een weegschaal. Vrijspraak kon volgen wanneer bleek dat het gewicht van de aangeklaagde overeenkwam met de zogenaamde ‘proportiën des lichaams’, wat inhield dat men zo zwaar was als men eruit zag. Wie lichter uitviel werd bestempeld als heks. De heksenwaag van Oudewater werd eind vijftiende eeuw gebouwd, niet om heksen maar goederen te wegen. De Waag is nog tot begin achttiende eeuw gebruikt.
Lees ook
Kunnen heksen tegen water?
Als ze bleef drijven was ze te licht en dus een heks. Wanneer ze zonk was ze onschuldig maar dikwij Lees meer
Gijs van der Veen
2025-10-19 09:17:04
Count answers
: 30
Men bedacht dat een heks wel heel licht moest zijn om te kunnen vliegen op haar bezemsteel.
Op de waag werd de verdachte daarom publiekelijk op het marktplein gewogen.
Woog ze zoveel als haar lengte en lichaamsbouw deed vermoeden, dan kreeg ze een certificaat.
Als de verdachte te licht werd gevonden, was ze een heks en werd ze op de brandstapel verbrand.
Deze weegproef was een pijnloze proef.
Sofia Uysal
2025-10-09 19:32:16
Count answers
: 30
Een weegschaal om te wegen of iemand een heks was
Als je er vroeger van beschuldigd werd dat je een heks was, kon je je laten wegen bij de heksenwaag, een speciale weegschaal.
Er werd namelijk gezegd dat heksen heel licht waren.
Er werd niet altijd even eerlijk gewogen.
Lees ook
Hoe lang zijn er heksen in Nederland vervolgd?
De vroegst bekende heksenverbranding was in 1472 in Almen (Gelderland) en de laatste heksenprocessen Lees meer
Wat is de regel van drie in hekserij?
De wet van Drie Houdt de wet van drie in ere, driemaal zullen jouw daden wederkeren. Leer deze Wet Lees meer
Maryam Langevoort
2025-09-30 17:29:40
Count answers
: 35
Aanvankelijk was de waag te Oudewater bestemd voor het wegen van kaas, hennep, touwwerk en andere landbouwproducten, maar vanaf halverwege de 17e eeuw werden er ook mensen gewogen die verdacht werden van hekserij en tovenarij.
De weeginrichting hing aan de zoldering van de ruimte erboven, met aan beide zijden van de grote weegbalk vier kettingen of touwen.
Hieraan hingen de beide platte, brede weegschalen tot op ca. kniehoogte.
Verdachten moesten schoenen en bovenkleren uittrekken.
Vrouwen moesten hun haar los doen.
Het hemd mocht men aan houden, met een lichte kiel er overheen.
Mannen werden gefouilleerd door de stadsbode – vrouwen door de vroedvrouw – om te kijken of zij geen verborgen voorwerpen droegen.
Op blote voeten werden ze naar de waag geleid.
Twee schepenen controleerden de waagmeester en op grond van hun verklaringen werd door de secretaris een openbare oorkonde opgemaakt.
Dit was het ‘Certificaet van Weginghe’, waarmee iemand kon bewijzen dat hij of zij geen heks was.
De ‘natuerlycke proportien des lichaems’ bleken namelijk overeen te komen met het gewicht van de betreffende persoon en daarmee was iemand te zwaar om op een bezemsteel te kunnen vliegen.
Amin Hehl
2025-09-27 06:58:48
Count answers
: 25
De verdachte werd dan op een weegschaal gewogen.
Het wegen gebeurde volgens strenge regels en kostte in die tijd heel veel geld.
Wanneer er iemand werd gewogen was er vaak veel publiek aanwezig.
Wanneer de verdachte het juiste gewicht had, kreeg zij een certificaat mee.
In het certificaat stond beschreven dat de verdachte geen heks was.
De Heksenwaag in Oudewater was heel populair omdat hier nooit een echte heks is ontdekt.
Lees ook
Wat zijn de tekenen van een heks op het lichaam?
Een heks heeft 7 eigenschappen: de maan trekt je aan, je trekt dieren aan, je bent een empaat, bliks Lees meer
In welke stad zijn de meeste heksen vermoord?
In 1613 vond te Roermond een van de grootste heksenprocessen plaats van de Nederlanden. Tientallen Lees meer
Niels Bijlsma
2025-09-17 07:58:28
Count answers
: 23
De waag werd in 1482 gebouwd als goederenwaag.
Keizer Karel V gaf Oudewater in 1545 als enige plaats in Europa het privilege voor een eerlijk weegproces.
Iedere weging betekende immers meer inkomsten voor de stad Oudewater.
Tegenwoordig is de Heksenwaag een toeristische attractie.
Bezoekers kunnen zich er nog steeds laten wegen en krijgen dan een Certificaet van Weginghe waarop staat dat de gewogene niet te licht bevonden is en dus geen heks is.
Historisch onderzoek door Kurt Baschwitz en anderen heeft duidelijk gemaakt dat dit een lucratieve onderneming betrof die ten tijde van de heksenvervolgingen in Europa op grote schaal voorzag in "niet-heks-verklaringen": oorkondes waarmee onschuldigen tegen betaling konden ontkomen aan gerechtelijke dwalingen.
De personen die zich daadwerkelijk in Oudewater lieten wegen om aan te tonen dat zij geen heks waren, waren gering in aantal en voornamelijk uit de directe omgeving van Oudewater afkomstig.
In 1987 kon op basis van de beschikbare bronnen uit de periode 1674-1743 van slechts 13 personen met zekerheid vastgesteld worden dat zij een certificaat ontvangen hadden waaruit bleek dat zij op grond van hun gewicht geen heks konden zijn.
Dion Biharie
2025-09-09 08:44:37
Count answers
: 33
De heksenwaag van Oudewater was een gewone marktwaag die bestemd was voor het wegen van allerlei landbouwproducten, zoals kaas. Op de waag werd de verdachte publiekelijk op het marktplein gewogen. Woog ze zoveel als haar lengte en lichaamsbouw deed vermoeden, dan kreeg ze een certificaat. Hierin werd bevestigd dat ze geen heks was. Als de verdachte te licht werd gevonden, was ze een heks en werd ze op de brandstapel verbrand. Deze weegproef was een pijnloze proef. De waagmeester van Oudewater kreeg van Karel V een soort keurmerk dat hij eerlijk woog.
Lees ook
Wat was de waterproef voor heksen?
De meest gebruikte proef was de waterproef waarbij de verdachte met handen en voeten aan elkaar gebo Lees meer
Nynke van den Corput
2025-09-09 03:36:34
Count answers
: 24
De weegschaal in Oudewater is de enige van Europa waar mensen een eerlijk proces kregen.
Om te bepalen of iemand heks is werd vaak een weegschaal gebruikt.
Museum de Heksenwaag zet deze traditie van wegen voort.
Bezoekers worden nog steeds gewogen en krijgen een certificaat.