Is Groningen een beschermd stadsgezicht?

Het beschermd stadsgezicht Groningen-binnenstad is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Groningen in de Nederlandse provincie Groningen. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 20 april 1988. Het gebied werd op 23 januari 1991 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 170,6 hectare. Het beschermde gebied omvat de historische binnenstad van Groningen, de Hortusbuurt en het Schuitenschuiverskwartier. Ook het Noorderplantsoen valt binnen het beschermde gebied. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

Beschermd stadsgezicht Appingedam en uitbreiding Groningen (binnenstad) Beschermd dorpsgezicht Bad Nieuweschans Bellingwolde Bourtange Eenrum en uitbreiding Ezinge Garnwerd Kiel-Windeweer Huizinge Lellens Loppersum en uitbreiding Marsum Middelstum en uitbreiding Niehove Nieuw-Beerta Onderdendam Oostum Oostwold en uitbreiding Oudeschans Saaksum Slochteren Smeerling Spijk Stedum Termunterzijl Uitwierde Warffum Westeremden Winsum-Obergum Behalve dorpskernen kunnen ook gebieden, straten of wijken als beschermd stad- of dorpsgezicht worden aangemerkt: In de stad Groningen zijn dat: Bloemenbuurt (delen van Plan-Oost) Korrewegwijk Oosterpoortwijk Petrus Campersingel Schildersbuurt Verlengde Hereweg Zuiderpark En in de provincie: Zuidhorn: De Gast Veendam: Oosterdiep Haren: Rijksstraatweg Eemsmond: Wadwerderweg Veendam: Tusschendiepen De Beschermde stads- en dorpsgezichten in Groningen zijn onder te verdelen in de Groningse steden die beschermd stadsgezicht zijn, en de overige dorpen en plaatsen die beschermd dorpsgezicht zijn.

Er zijn 8 beschermde stadsgezichten in de gemeente Groningen. Beschermd stadsgezicht Groningen Rijksmonument sinds 23-01-1991 met een oppervlakte van 1.71 km2. De aanwijzing tot beschermd stadsgezicht leidt er niet automatisch toe dat voor de individuele bebouwing binnen het gebied een juridische bescherming van hetzelfde niveau als bij plaatsing op de gemeentelijke of rijksmonumentenlijst ontstaat. In een beschermd gezicht bevinden zich meestal wel objecten die tot beschermd (rijks/gemeentelijk) monument zijn aangewezen.

Nederland kent meer dan vierhonderd rijksbeschermde stads- en dorpsgezichten, het merendeel daarvan bestaat uit bebouwd gebied zoals oude stads- en dorpskernen en latere uitbreidingswijken, maar er zijn ook gezichten waar (onbebouwd) landelijk gebied deel van uitmaakt. Alle beschermde gezichten in Nederland zijn terug te vinden op de Kaart van beschermde stads- en dorpsgezichten. De gebieden zijn vaak gewild om in te wonen en hebben een toeristische aantrekkingskracht. Op deze kaart zijn alle rijksbeschermde stads- en dorpsgezichten aangegeven. Sinds 2012 worden er geen nieuwe beschermde gezichten aangewezen. Een beschermd gezicht is een landelijke erkenning van de cultuurhistorische waarde van een gebied. In de Erfgoedwet worden beschermde gezichten beschreven als: ‘Groepen van onroerende zaken die van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun onderlinge ruimtelijke of structurele samenhang dan wel hun wetenschappelijke of cultuurhistorische waarde en in welke groepen zich één of meer monumenten bevinden.’ De kaart is een initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Gebruik van de kaart Dit overzicht is voor beleidsmedewerkers bij overheden, erfgoedprofessionals, bewoners, recreanten en andere geïnteresseerden. Deze kaart is ook als view- en een downloadservice (WMS en WFS) beschikbaar. Informatie hierover is te vinden in het Nationaal Georegister. De kaart is ook te bekijken als HTML-versie. Stads- en dorpsgezichten worden beschermd via een speciaal 'beschermend bestemmingsplan' waarin de historisch-ruimtelijke kwaliteiten worden beschreven. Ook is er een omgevingsvergunning nodig om binnen een beschermd gezicht te (ver)bouwen of te slopen. Wat levert het op Doel van de status is om de karakteristieke, ruimtelijke kwaliteit van een plek ook in de toekomst te handhaven. Dit wil niet zeggen dat het gebied in de tijd wordt bevroren; nieuwe ontwikkelingen blijven mogelijk. Bij ruimtelijke ingrepen moet wel zorgvuldig worden gekeken naar de bestaande kwaliteit en worden nieuwe ontwikkelingen daarop afgestemd. Bij het zoeken naar de vraag of Groningen een beschermd stadsgezicht is, werden geen antwoorden gevonden in de beschikbare tekst.