Hoe kom ik aan een woning na scheiding?

Wie er in de woning blijft wonen, bepalen jullie in eerste instantie zelf. Kom je er samen niet uit, dan kun je het aan een rechter voorleggen. Om er zeker van te zijn dat je, in ieder geval tijdens de scheiding, in het huurhuis kunt blijven wonen, kun je bij de rechter een voorlopige voorziening voor het gebruik van de woning aanvragen. Je ex-partner moet dan het huurhuis verlaten. Stel, je mag niet in het huis blijven. Krijg je dan voorrang als je een nieuw huurhuis zoekt? Een scheiding kan een reden zijn voor urgentie. Of je een urgentieverklaring kunt krijgen is afhankelijk van de omstandigheden en het oordeel van de woningstichting in jouw gemeente.

Als je getrouwd bent, heb je allebei evenveel rechten op de huurwoning. Het maakt daarbij niet uit op wiens naam het contract staat. Je zult samen afspraken moeten maken over wie de huurwoning voortzet. Komen jullie er samen niet uit? Dan zal de rechtbank op basis van een belangenafweging moeten bepalen wie het huurcontract mag voortzetten. Bij een samenlevingsrelatie is vooral van belang wie er als huurder op het contract staat. Sta je alleen op de huurovereenkomst? Dan heeft de andere partner geen recht om na de breuk in de woning te blijven wonen. Staan jullie samen op het huurcontract? Dan zullen jullie in overleg afspraken moeten maken over wie de huurwoning voortzet. Komen jullie er samen niet uit? Dan zal de rechtbank op basis van een belangenafweging moeten bepalen wie het huurcontract mag voortzetten. Denk daarbij aan: was een van de partner al huurder voor de relatie? heeft een van de partners meer binding met de woning en omgeving? zijn er kinderen bij betrokken? is de woning aangepast op een van de partners? wie kan de huur betalen? etc. Zijn jullie beiden eigenaar van de woning? Dan moet de woning worden verdeeld. Dat kan door de woning aan een van de echtgenoten toe te delen waarbij de andere echtgenoot wordt uitgekocht of door de woning te verkopen aan een derde waarbij de overwaarde in de woning wordt gedeeld. Beide echtgenoten hebben gelijke rechten op toedeling. Kom je er niet uit? Dan zal de rechtbank een belangenafweging moeten maken. Is een van jullie eigenaar van de woning? Dan hangt het van de omstandigheden af of je nog aanspraak kunt maken op de waarde van de woning. Toedeling van deze woning aan de echtgenoot die geen eigenaar is, is meestal niet haalbaar.

Bent u beiden eigenaar van de woning? Dan kunt u de woning verdelen of verkopen. Probeer hier samen afspraken over te maken. U kunt in uw echtscheidingsconvenant afspreken wie er blijft wonen. Kunt of wilt u het huis niet verkopen? Dan kunt u beiden eigenaar blijven en afspreken wie er mag wonen en wie de hypotheek betaalt.

Je bent bijvoorbeeld afhankelijk van het aanbod huurwoningen van de sociale woningbouw, maar je hebt niet zoveel teljaren dat je snel in aanmerking komt. In dat geval kun je misschien urgentie aanvragen. Tegenwoordig is het niet zo dat een scheiding zonder meer leidt tot een urgentieverklaring voor het verkrijgen van een (sociale) huurwoning. De eisen zijn streng en je moet aan nogal wat voorwaarden voldoen om aan te kunnen tonen dat je echt niet zelfstandig in staat bent om woonruimte te krijgen. Elke regio/gemeente heeft een eigen urgentiecommissie met eigen voorwaarden. Je komt qua inkomen in aanmerking voor een woning via de woningbouwvereniging (sociale woningbouw). Je moet de scheidingspapieren (zorgplan en convenant; bij samenlevers vaststellingsovereenkomst) overleggen. Je moet laten zien dat je veelvuldig reageert op woningen, maar telkens niet in aanmerking komt. Laat je vooral óók goed voorlichten door de woningbouwvereniging(en) waar je ingeschreven wilt staan. Je kunt meestal pas de urgentie aanvragen voor een huurwoning, als jullie alle scheidingspapieren hebben getekend (samenlevers), of op het moment dat jullie deze hebben teruggekregen van de rechtbank en de gemeente (gehuwden). Het duurt ca. zes weken na de aanvraag, voordat er daadwerkelijk beslist wordt door de urgentiecommissie. Na een positieve beslissing van de urgentiecommissie kun je gaan reageren op een woning. Je bent dan urgent voor een periode van vier maanden. Na deze vier maanden vervalt de urgentieverklaring en ben je weer aangewezen op de reguliere lijst van toekenning van een woning. Het is dan ook belangrijk om tijdens jullie scheidingsproces hier rekening mee te houden. Met afspraken rondom de zorg van de kinderen in het zorgplan, maar ook over afspraken rondom het verlaten van de (gezamenlijke) woning en over de hoogte van de partneralimentatie. Deze alimentatie wordt namelijk gezien als inkomen. Wanneer de alimentatie en je eigen inkomen samen boven de inkomensgrens voor het verkrijgen van een sociale huurwoning uitkomen, dan krijg je immers geen urgentie. Leg deze afspraken dan ook vast in jullie convenant of vaststellingsovereenkomst.

Het vinden van een woonruimte na de scheiding is niet altijd makkelijk. Als je samen een koopwoning hebt, kan een van jullie misschien in de woning blijven wonen. Dat moet financieel wel haalbaar zijn. Anders moeten jullie beiden op zoek naar een nieuwe woning. Wanneer je niet direct een andere woonruimte vindt zijn er een aantal dingen die je kunt doen om dit proces te bespoedigen of die je kunt overwegen: Kom je in aanmerking voor een sociale huurwoning? Check bij je woningbouwcorporatie of je een urgentieverklaring kunt aanvragen. Is tijdelijk onderdak bij vrienden of familie een optie? Heb je overwogen een recreatiewoning te huren? Of zou je zelf een huis willen en kunnen kopen? Soms is het mogelijk een kamer te huren. Als je eraan denkt om in jullie koophuis te blijven wonen, is het noodzakelijk om te kijken of het financieel haalbaar is. De meeste websites van banken hebben rekentools die aangeven hoeveel hypotheek je krijgt met jouw inkomen. Een hypotheekadviseur kan je helpen alle kosten in kaart te brengen. Meestal is het eerste oriëntatiegesprek bij een hypotheekadviseur gratis. Zo heb je zo snel mogelijk antwoord op de vraag waar je moet wonen na scheiding.