Wat zijn de redenen dat ons klimaat zo verandert?

Een van de redenen dat er steeds meer broeikasgassen in de lucht komen, is dat er steeds meer gebruik gemaakt wordt van fossiele brandstoffen. Dat zijn brandstoffen die uit de aarde worden gehaald en op kunnen raken. Aardgas, steenkool en aardolie bijvoorbeeld. Energieleveranciers gebruiken deze brandstoffen om energie mee op te wekken. Ook komt er meer broeikasgas in de lucht door vee, zoals koeien en schapen. Koeien eten gras, dat wordt verteerd in hun buik, en tijdens dat proces ontstaat er de stof methaan, die koeien uitstoten via hun mest en door het laten van scheten en boeren. Bomen zijn fantastische luchtverversers, die het broeikasgas CO2 uit de lucht halen en omzetten in zuurstof, maar er worden veel bomen door mensen gekapt, waardoor al die gassen alsnog in de lucht terecht komen. Het klimaat verandert niet alleen door de mens, er zijn ook natuurlijke oorzaken, zoals de zon, vulkaanuitbarstingen en meteorietinslagen.

Het klimaat verandert wereldwijd door menselijke activiteiten. De gevolgen zijn hiervan zijn steeds zichtbaarder en merkbaarder. Dit komt vooral door de uitstoot van broeikasgassen als CO2 en methaan. Broeikasgassen zorgen ervoor dat warmte op de aarde wordt vastgehouden. Daardoor stijgt de temperatuur. De toename van CO2 komt vooral door de verbranding van aardolie, aardgas en steenkool. De toename van methaan komt vooral door: de landbouw, bijvoorbeeld door koeien en rijstvelden; moerasgas in gebieden met veel water; weglekken van aardgas.

Het klimaat verandert. Dat heeft veel verschillende oorzaken, zoals de activiteit van de zon, de toename van broeikasgassen in de lucht, vulkaanuitbarstingen en zelfs meteorietinslagen. De toename van CO2 komt vooral door de verbranding van aardolie, aardgas en steenkool. De toename van methaan komt door landbouw, moerasgas in waterrijke gebieden en door weglekken van aardgas. De opwarming van de aarde wordt niet alleen veroorzaakt door de mens, maar dat de mens van grote invloed is, daar zijn de meeste wetenschappers het over eens.

Klimaatveranderingen hebben dus veel verschillende oorzaken en de werking van ons klimaatsysteem is complex. De gemiddelde wereldtemperatuur is sinds die tijd gestegen met ongeveer 0,8 graad Celsius. Volgens het meest recente rapport van het IPCC is het zeer waarschijnlijk (meer dan 90 procent kans) dat het grootste deel van de opwarming van de aarde in de afgelopen decennia is toe te schrijven aan de waargenomen toename van broeikasgassen. CO2 kommt in grote hoeveelheden vrij bij de verbranding van fossiele brandstoffen. Er zijn harde bewijzen dat de CO2-concentratie in de lucht in geen 800.000 jaar (en hoogstwaarschijnlijk zelfs 60 miljoen jaar) zo hoog is geweest als nu. Natuurlijke invloeden, broeikasgassen en aërosolen zorgen voor een onbalans in de in- en uitgaande straling in de atmosfeer. Dit noemen we stralingsforcering. Bij opwarming van de aarde komt er meer kortgolvige straling afkomstig van de zon binnen dan dat er langgolvige warmtestraling de atmosfeer verlaat. De temperatuurverandering op aarde stopt pas als de stralingsbalans is hersteld. Vanwege de grote capaciteit van oceanen om warmte op te nemen duurt het enige tijd voordat zo’n nieuw evenwicht bereikt is.

Het klimaat is niet stabiel, maar verandert door de tijd heen door natuurlijke processen en menselijke invloeden. Voorbeelden van natuurlijke processen zijn vulkaanuitbarstingen, verschillen in de activiteit van de zon en verschillen in de afstand tussen de aarde en de zon. De mens kan het klimaat veranderen door het uitstoten van broeikasgassen, zoals koolstofdioxide (CO2) en methaan (CH4). Volgens het zesde rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is het zeker dat de mens de huidige opwarming van de aarde veroorzaakt. Via landbouw, industrie, verkeer en energieopwekking brengen we steeds meer broeikasgassen in de lucht. Die grote toename van broeikasgassen zorgt ervoor dat de aarde snel opwarmt. Sinds het begin van de industriële revolutie in 1750 is de hoeveelheid broeikasgassen sterk toegenomen. Zo is de hoeveelheid CO2 in de lucht sinds 1750 toegenomen met 40 procent. Dat komt onder andere doordat mensen sindsdien op grote schaal fossiele brandstoffen uitstoten, zoals steenkool, aardolie en aardgas. Ook bosbranden en houtkap zorgen ervoor dat de hoeveelheid CO2 in de lucht toeneemt. Daarnaast zijn ook andere broeikasgassen flink toegenomen, zoals methaan dat veel krachtiger is dan CO2. De uitstoot daarvan is zelfs toegenomen met 150 procent. Methaan wordt vooral uitgestoten door de veehouderij.

De grootste aanjager van klimaatverandering is het broeikaseffect. Sommige gassen in de atmosfeer werken zoals het glas van een broeikas: ze houden de warmte van de zon vast, die daardoor niet meer de ruimte in kan, en daardoor warmt de aarde op. Veel van deze broeikasgassen komen in de natuur voor, maar door toedoen van de mens nemen de concentraties in de atmosfeer toe. Het gaat vooral om: koolstofdioxide (CO2) methaan distikstofoxide gefluoreerde gassen De CO2 die vrijkomt bij menselijke bedrijvigheid, is de grootste factor. Natuurlijke oorzaken, zoals veranderingen in de zonnestraling of vulkanische activiteit, hebben van 1850 tot 2019 naar schatting maximaal 0,1 °C bijgedragen aan de totale opwarming.