Waarom regent het ineens zoveel?

Wanneer het warmer wordt, komt er meer vocht in de atmosfeer. Warmere lucht kan meer water bevatten. Daarom regent het in de tropen harder dan in de poolgebieden. Omdat het hier warmer wordt, kan er meer vocht in de lucht zitten. Plotselinge buien zijn niet nieuw. Maar er zit meer vocht in de wolken. Er komt dus intensievere neerslag uit. De buien gaan vaak gepaard met heftige onweersbuien. Er condenseert meer waterdamp, waardoor er meer energie en warmte vrijkomt. Dat zorgt voor intensievere onweersbuien. De hoogleraar vergelijkt het met een spons. Als er meer water in zit, komt er meer water uit. En wanneer je harder knijpt, komt het er sneller uit.

Om de extreme neerslag van de afgelopen maanden te verklaren, moet je verschillende factoren in overweging nemen, legt hij uit. Allereerst hebben we een bijzonder lange tijd te maken gehad met een westenwind uit zee, In het najaar is de Atlantische Oceaan nog warm van de zomer, met meer verdamping tot gevolg. Die waterdamp stijgt op, koelt af, en komt als regen weer naar beneden. Dat het in de herfst veel regent als de wind uit zee komt, is dus normaal. Dit jaar hadden we bovendien de pech dat de straalstroom zich lange tijd direct boven Nederland bevond. Tel daar een extra warme Atlantische Oceaan bij op, en je eindigt met een absurd nat jaar als dit. Maar het verklaart niet alles. De Atlantische Oceaan was dit jaar warmer dan normaal. Hoe dat komt, weten we niet precies. Je kunt ’m bovenop de stapel van mogelijke oorzaken leggen, Maar de absolute boosdoener is het niet. In onze modellen zien we dat klimaatverandering ervoor zorgt dat de winterneerslag toeneemt en de zomerneerslag afneemt. Slecht nieuws natuurlijk, maar toch: kijk je naar de neerslag op jaarbasis, dan heffen die twee elkaar dus voor een deel op.

Het afgelopen jaar is er nog nooit zo veel regen gevallen. De natte afgelopen maanden hebben allemaal te maken met een combinatie van toevalsfactoren, legt Jordi uit. "Het is een combinatie van de nasleep van weerfenomeen El Niño, het warme zeewater door klimaatverandering en gewoon pech." Door El Niño is het zeewater aan de andere kant van de wereld in de Stille Oceaan voor de kust van bijvoorbeeld Peru en Ecuador, heel warm. Daardoor staat het weer daar op zijn kop, zegt Jordi. "Warm water is een voedingsbron voor buien." De nasleep van El Niño heeft uiteindelijk ons een natte lente bezorgd. Omdat ook de Atlantische Oceaan dankzij de klimaatverandering extreem warm was, viel nog meer regen dan normaal.