Waarom eindigen Friese plaatsnamen op um?
Vigo Jacobs
2025-08-08 13:53:08
Count answers
: 20
Als een plaatsnaam in het Nederlands op -um eindigt en uit twee lettergrepen bestaan, is de uitgang -um, en dus gelijk aan het Nederlands: Waarvum, Winzum, Wirrum, Soksum en Maarzum.
Is de plaatsnaam langer, dan is -om gangbaar: Milnsom, Ollerom, Ainrom,Obergom, Oterdom, Woltersom en Loppersom.
Natuurlijk is er wel het een en ander aan het veranderen.
Bij sommige plaatsen op -om zien we dat jongere generaties steeds vaker -um zeggen.
Dat is een logische verschuiving, want die uitgang is parallel aan het Nederlands.
Dat is vooral zichtbaar bij kleinere plaatsjes, zoals Oterdum en Obergum.
Bij iets grotere plaatsen zoals Loppersum, Eenrum en Middelstum blijft de uitgang zoals die was gehandhaafd, want het grootste deel van de invullers noteert nog altijd -om.
Yassin van Orleans
2025-07-30 20:17:47
Count answers
: 27
Ik ben er nu dankzij Yoïn van Spijk achter dat dit datief meervoud vormen zijn: "te ... ", "ter plekke van ..."
Dat zijn mooi voorbeelden van -um plaatsen die met -on werden geschreven.
Ik ging even bij Maurits Gysseling te rade en zag dat hij voor een aantal van deze plaatsen ook(!) een vorm met de uitgang -un gaf, b.v.: Obergun Renun Enun
In jouw lijst “oorspronkelijke reeks” staat er ook een die eindigt op -un: 68 UUrthun (Wirdum)
Of dit dan weer een andere naamval is, of ook datief??
Ik heb inmiddels iets bijgeleerd over de -um plaatsen in vooral Frisia.
Lorenzo Passchiers
2025-07-24 22:52:01
Count answers
: 19
De um-namen zijn het oudst, maar zij werden toch niet eerder gevormd dan in de vijfde of zesde eeuw, toen Friesland opnieuw bevolkt raakte.
Het valt op dat de namen van deze terpnederzettingen vaak eindigen op -um, -(e)ns, -wert, wier of terp.
Ceylin Avci
2025-07-13 09:41:36
Count answers
: 18
Het suffix '-um' komt in Groningen, Friesland, Oost-Friesland en elders (onder meer in het Gooi) voor.
Het suffix '-um' is een toponiem dat in verschillende regio's voorkomt, waaronder Groningen, Friesland, Oost-Friesland en het Gooi.
Er loopt een scheidslijn, waarbij plaatsen die grofweg bezuiden de Rijn liggen de uitspraak '-èm' krijgen, terwijl plaatsnamen met de suffix '-chem' benoorden de Rijn worden uitgesproken als '-um'.
Lochem, Barchem en Doetinchem krijgen '-um' aan het einde.
Het verschil in uitspraak tussen '-èm' en '-um' is afhankelijk van de ligging ten opzichte van de Rijn.
Carlijn Geertsen
2025-07-10 23:25:05
Count answers
: 19
Jirnsum is een heel oud dorp, want plaatsnamen die eindigen op ‘werd’ of ‘um’ (=heem) zijn ontstaan in de 7e of 8e eeuw.
Jirnsum betekent waarschijnlijk Earn-heem of Earn-um, het grondgebied van iemand met de naam Earn.
Carlijn Becht
2025-06-28 07:41:44
Count answers
: 27
Over de tijd van ontstaan dezer namen is niets bekend.
De naam eindigt op um, Hem of heem.